Cảnh báo những sai lầm hay mắc phải khi dùng máy cắt vải đứng

Trong lĩnh vực may mặc hiện nay, máy cắt vải đứng đã trở thành một “trợ thủ” đắc lực trong các xưởng may, nhà máy dệt và các doanh nghiệp sản xuất hàng loạt. Mặc dù thiết bị này có thể xử lý cắt vải cực nhanh nhưng nếu không dùng đúng cách lại gây ra những sai lầm dẫn đến hiệu suất kém và làm giảm tuổi thọ máy, thậm chí còn gây ra nguy hiểm cho người vận hành. Bài viết dưới đây sẽ cảnh báo cho bạn những sai lầm hay mắc phải khi dùng máy cắt vải đứng mà bạn không nên bỏ qua.

1. Sử dụng dao cắt không tương thích với loại vải

Không phải loại dao cắt vải nào cũng phù hợp với tất cả các chất liệu. Một sai lầm mà người dùng hay mắc phải đó là sử dụng dao không tương thích với độ dày và đặc tính của từng loại vải. Chẳng hạn, dao cắt mỏng dùng cho vải cotton và có thể nó không đủ sức để “xử lý“ các chất liệu dày như nỉ, jean hoặc vải da, dẫn đến xảy ra các hiện tượng như rách mép, đường cắt không đều và gây hao tổn nguyên liệu. 

Thay vì lựa chọn ngẫu nhiên, người vận hành nên tìm hiểu và có một số kiến thức cơ bản về cấu tạo vải và từng loại dao phù hợp (đối với máy cắt vải đứng có 2 loại dao phổ biến là dạng thẳng và dạng răng cưa với đa dạng khổ dao từ 5-13inch tùy theo nhu cầu của bạn). Đối với các loại vải thông dụng như kaki, jeans, lanh,... phù hợp với dao dạng đứng và sử dụng dao răng cưa cho các chất liệu khó cắt như vải da, vải nhựa,.. 

Một điều quan trọng không kém là việc kiểm tra độ bén của dao thường xuyên, vì một con dao cùn không chỉ làm chậm tiến độ mà còn ảnh hưởng đến độ chính xác của đường cắt và làm cho sản phẩm bị lỗi kỹ thuật sau khâu may. Chính vì vậy, bạn nên định kỳ mài lưỡi dao sau mỗi 3-5 lần sử dụng và thay ngay dao mới khi có dấu hiệu bị cùn, lệch hoặc sứt mẻ.

2. Bỏ qua bước chuẩn bị và căn chỉnh sơ đồ cắt

Cắt vải không chỉ là thao tác “ đưa máy vào là xong”. Một sai lầm nghiêm trọng mà nhiều người mới hay mắc phải là cắt không căn chỉnh sơ đồ hoặc chuẩn bị nền cắt phù hợp. Sơ đồ cắt bị lệch có thể khiến các chi tiết sau khi cắt không còn đúng tỉ lệ, dẫn đến sai lệch sản phẩm đầu ra, gây lãng phí cả vật liệu lẫn thời gian. 

Bên cạnh đó, nếu bạn không lót đúng lớp nền, xếp vải không bằng phẳng hoặc xếp vải lệch tầng, sau khi cắt máy có thể tạo ra độ sai lệch ở những lớp dưới. Đây là một trong những sai lầm khá nghiêm trọng khi cắt hàng loại với số lượng lớn, bởi sai 1 ly - đi cả dây chuyền. Chính vì thế, phải luôn căn chỉnh sơ đồ cắt chính xác trên từng lớp vải, đảm bảo bề mặt nền phẳng và kiểm tra lại các điểm cố định, khởi đầu trước khi vận hành.

3. Quên kiểm tra thiết lập máy và chế độ vận hành

Không phải loại máy nào cũng nên chạy ở mức tối và không phải lúc nào càng nhanh cũng càng tốt. Đây là một trong những quan niệm sai lầm. Bởi, với máy cắt vải đứng tốc độ dao quay và lực đẩy cần được tùy chỉnh theo chất liệu vải, số lớp vải cần cắt và hình dáng sơ đồ cần cắt. 

Nếu máy chạy quá nhanh trong lúc cắt các chi tiết đường cong, nhỏ hoặc góc bo hẹp thì đường cắt sẽ dễ bị lệch, rách mép. Ngược lại, khi cắt các lớp dày mà đi với tốc độ quá chậm, máy sẽ tỏa nhiệt nhiều hơn, gây mòn dao và tăng rủi ro cháy motor. Chính vì thế, khi cắt bạn cần xem xét điều chỉnh tốc độ dao linh hoạt theo từng loại vải. Nếu dùng máy có tích hợp động cơ servo như dòng Yamafuji, hãy tận dụng chức năng chia vòng chạy và điều khiển mô-men chính xác để đạt hiệu quả cao nhất.

4. Lơ là việc bảo dưỡng máy và vệ sinh định kỳ

Việc bỏ qua bảo dưỡng máy là một trong những nguyên nhân hàng đầu khiến máy cắt vải nhanh xuống cấp. Bụi vải, dầu mỡ cũ, dao mòn... đều góp phần làm giảm hiệu năng vận hành, tăng ma sát và gây nóng máy, dẫn tới chập cháy hoặc đứt motor trong những ca làm việc kéo dài.

Ngoài việc vệ sinh bề mặt ngoài, người vận hành còn phải thường xuyên kiểm tra các bộ phận bên trong như trục dao, bánh xe lăn, hệ thống mài dao, bình dầu và các mạch điện. Nếu máy không được bôi trơn đầy đủ, việc cắt sẽ nặng tay, gây mỏi người điều khiển và ảnh hưởng đến chất lượng thành phẩm. Để  tối ưu hiệu suất và kéo dài tuổi thọ máy, bạn cần vệ sinh máy mỗi ngày sau ca làm, tra dầu định kỳ và bảo dưỡng tổng thể theo chu kỳ 3 tháng/lần. Đặc biệt, cần sử dụng dầu máy chính hãng để tránh đóng cặn và gây hỏng trục.

Khám phá ngay: Bí Quyết Bảo Dưỡng Máy Cắt Vải Đúng Cách

5. Thiếu kiến thức an toàn lao động và không trang bị bảo hộ

Đây là sai lầm nguy hiểm nhất, nhưng cũng là lỗi thường bị xem nhẹ. Máy cắt vải đứng sở hữu lưỡi dao sắc bén, chạy tốc độ cao – chỉ cần một giây sơ suất cũng đủ gây chấn thương nghiêm trọng. Tuy nhiên, không ít người vẫn chủ quan không đeo găng tay, không mặc đồ bảo hộ hoặc để dây điện chạm đất, kéo dài, vướng vào đường dao cắt.

Một số trường hợp còn cố gắng cắt những chi tiết khó bằng cách... kéo vải hoặc giữ tay gần dao – hành động cực kỳ nguy hiểm. Việc không giữ đúng khoảng cách an toàn khi máy vận hành có thể dẫn đến tai nạn đáng tiếc, đặc biệt với người mới vào nghề.

Để bảo vệ bản thân cũng như an toàn trong lao động, bạn cần trang bị đầy đủ đồ dùng bảo hộ như găng tay, kính, quần áo bảo vệ. Và đặc biệt không đứng trực tiếp sau đường dao, hay cho tay gần lưỡi dao. Cần lưu ý sắp xếp dây nguồn gòn gàng và không bao giờ vận hành khi đang có sự cố điện hoặc vải bị lệch.

Việc sử dụng sai cách không chỉ gây tổn thất vật chất mà còn tiềm ẩn nguy cơ tai nạn lao động. Hy vọng qua những phân tích trên, bạn đọc – đặc biệt là các quản lý sản xuất, kỹ thuật viên và người vận hành máy – sẽ nhận thức rõ hơn về tầm quan trọng của việc sử dụng máy đúng cách và bảo dưỡng thường xuyên. Hãy coi việc sử dụng đúng là một phần không thể thiếu trong chiến lược tối ưu hóa hiệu suất và tiết kiệm chi phí cho doanh nghiệp bạn.